بررسی دو رویکرد اساسی در حوزه مطالعات اسلامی درباره گزارش قرآنی از عیسی (ع)
نویسندگان
چکیده
در سه دهة اخیر بحث از روشها و رویکردها در مطالعات اسلامی، در پی طرح این مباحث درمطالعات تاریخ ادیان در محافل دینشناسی بسیار مورد توجه قرار گرفته است. در مطالعة اسلام، دو رویکرد اساسی رامی توان سراغ گرفت: رویکرد الهیاتی و رویکرد تاریخی. در این مقاله کوشیده ایم به کار گیری این رویکردها را در دو اثر مهم باموضوع گزارش قرآنی از عیسی علیهالسلام (با نظر به تصویرکلی مسیحیت و مسیحیان در قرآن) بررسی کنیم. در اهمیت این موضوع باید گفت این گزارش از سویی، مبنا و هستة شناخت مسلمانان از مسیحیت و مسیحیان است و از سوی دیگر، از همان نخستین مواجهة مسیحیان و عالمان مسیحی در سده های نخست هجری تاکنون این موضوع قرآنی از جمله مهمترین و در عین حال مناقشهآمیزترین مباحث به شمار میآید.در تبیین رویکردهاومسائل روش شناسی، آثار دو محقق تاثیرگذار در این حوزه، یعنی ریچارد بل و جفری پاریندر ،بررسی شده و به مقایسه پیش فرضها،مبانی روشی و نتایج حاصل از این پژوهشها پرداخته شده است.همچنین با مشخص کردن سنت تحقیقی هر یک از این دو پژوهش، و طرح نکات اصلی و مفاهیم اساسی مورد نظر آنها ،بیشتر بر جایگاه و کارکرد خاص متن مقدس در مواجهه با این سنتهای تحقیقی تاکید شده است.
منابع مشابه
همانندیهای علی(ع) و عیسی(ع) در سنت اسلامی
در این جستار، شباهتهایحضرت عیسی(ع) با حضرت علی(ع) در سه حوزۀ قرآن و سنت(حدیث)، کلام و عرفان با تأکید بر منابع اصیل و رویکردی مقایسهای مورد بررسی قرارگرفته است، نقطه اوج این شباهتها را میتوان در دو حوزه عرفان و تشیّع ملاحظه کرد. از لحاظ خاستگاه، قرآن و سنت نخستین منابعی هستند که القا کنندۀ چنین مفهومی به حساب میآیند. در قرآن، به عنوان مثال در تفسیر سورههای زخرف و نساء، با آیاتی مواجه می...
متن کاملکاربرد نظریه حوزه معنایی در مطالعات قرآنی
حوزه معنایی با دو رویکرد درزمانی و همزمانی قابل بررسی است که در بررسی درزمانی تغییراتی معنایی همچون تعمیم یا گسترش معنایی، تخصیص معنایی، مجاز، استعاره، ترفیع معنایی و تنزل معنایی مورد توجه قرار میگیرند. بر این اساس، پارهای از واژگان قرآنی در مقایسه با دوره جاهلی دچار توسعه مفهومی و افزایش مدلولهای خود شدهاند و برخی دیگر مفهومی تخصصی یافته و کاهشی در مدلولهای آنها رخ داده است. همچنین فرای...
متن کاملکاربرد نظریه حوزه معنایی در مطالعات قرآنی
حوزه معنایی با دو رویکرد درزمانی و هم زمانی قابل بررسی است که در بررسی درزمانی تغییراتی معنایی همچون تعمیم یا گسترش معنایی، تخصیص معنایی، مجاز، استعاره، ترفیع معنایی و تنزل معنایی مورد توجه قرار می گیرند. بر این اساس، پاره ای از واژگان قرآنی در مقایسه با دوره جاهلی دچار توسعه مفهومی و افزایش مدلول های خود شده اند و برخی دیگر مفهومی تخصصی یافته و کاهشی در مدلول های آنها رخ داده است. همچنین فراین...
متن کاملنکاتی روش شناختی درباره فصل چهارم کتاب مطالعات قرآنی
در این مقاله، به بررسی آثار مؤلفانی می پردازیم که چالش های روش شناختی بنبادینی در برابر رهیافت ونزبرو در بررسی سنت تفسیر اسلامی و فرضیات وی در فصل چهارم کتابش، یعنی مطالعات قرآنی، درافکنده اند. پافشاری ونزبرو بر این که برای اثبات دعاوی تاریخی باید شواهد متن شناختی اقامه کرد و نیز این اعتقاد وی که متونی که شواهد تاریخی ارئه می دهند، خود ترکیبی فراهم آمده از اعتقادات و بیانات چندین نسل از مؤلفان ...
متن کاملتأملاتی در آثار ملاصدرا درباره سعادت قصوی (با رویکرد قرآنی)
بسیاری از فلاسفه، تکامل عقل نظری و ارتقای آن به مرتبه عقل مستفاد را سعادت قصوای انسان دانستهاند. ملاصدرا نیز در برخی آثارش همین دیدگاه را ابراز کرده است. برخلاف فلسفههای پیشین که به دلیل فقدان برخی اصول فلسفی، توانایی به دست دادن تبیینی معقول و مستدل از وصول نفس به عقل مستفاد را ندارند، فلسفه وی بهخوبی از عهده چنین تبیینی برمیآید. وصول نفس به مقام فنای فی الله، که مرتبهای بالاتر از...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
پژوهش های فلسفی کلامیناشر: دانشگاه قم
ISSN 9791-1735
دوره 9
شماره 36 2008
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023